Dyspozycja na wypadek śmierci

Większość z nas w codziennym życiu nie zastanawia się nad tym, co stanie się ze środkami finansowymi zgromadzonymi na koncie po naszej śmierci. Mamy oczywiście świadomość tego, że zgodnie z obowiązującym prawem nastąpi podział majątku, a – jeśli wyrazimy taką wolę – będzie on rozdysponowany pomiędzy spadkobierców na podstawie sporządzonego testamentu.

Prawo bankowe dopuszcza jednak jeszcze jedną możliwość, a mianowicie złożenie „dyspozycji wkładem na wypadek śmierci”.

Czym jest dyspozycja na wypadek śmierci?

Jest to dokument składany w placówce bankowej, w którym poświadczamy wolę przekazania dostępnych środków w określonej kwocie wskazanym przez nas osobom. W ten sposób możemy zabezpieczyć bliskich przed dłuższym brakiem dostępu do środków pieniężnych na rachunkach, które zostaną zablokowane z momentem naszej śmierci. Wydanie dyspozycji na wypadek śmierci umożliwi wskazanym pozyskanie pieniędzy m.in. na dokonanie bieżących opłat, wypłatę gotówki czy opłacenie rat kredytowych. To ważne, ponieważ z momentem śmierci właściciela rachunku  wszelkie upoważnienia do korzystania z konta zostają wstrzymane do momentu uzyskania sądowego potwierdzenia nabycia spadku lub notarialnego poświadczenia dziedziczenia.

Kogo dotyczy możliwość złożenia dyspozycji?

Możliwość złożenia dyspozycji wkładem na wypadek śmierci dotyczy posiadaczy:

• rachunków oszczędnościowych;
• rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych;
• rachunków terminowych lokat oszczędnościowych;
• z wykluczeniem rachunków wspólnych, rachunków osób małoletnich i ubezwłasnowolnionych.

Jakie są zasady składania dyspozycji?

Zasady składania dyspozycji na wypadek śmierci na rachunkach bankowych reguluje art. 56 Ustawy Prawo Bankowe (Dz.U. z 2015 r. poz.128 z późn.zm.) o następującej treści:

Posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może polecić pisemnie bankowi dokonanie – po swojej śmierci – wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom: małżonkowi, wstępnym (przodkom w linii prostej: rodzicom, dziadkom, pradziadkom), zstępnym (potomkom w linii prostej: dzieciom, wnukom prawnukom) lub rodzeństwu określonej kwoty pieniężnej (dyspozycja wkładem na wypadek śmierci).

Kwota wypłaty na podstawie dyspozycji na wypadek śmierci, bez względu na liczbę wydanych dyspozycji, nie może być wyższa niż dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku.

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci może być w każdym czasie przez posiadacza rachunku zmieniona lub odwołana na piśmie.
Jeżeli posiadacz rachunku wydał więcej niż jedną dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, a łączna suma dyspozycji przekracza wyżej podany  limit, dyspozycja wydana później ma pierwszeństwo przed dyspozycją wydaną wcześniej.

Kwota wypłacona na podstawie dyspozycji na wypadek śmierci nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku.

Jakie są obowiązki banku?

W przypadku śmierci posiadacza rachunku bankowego, który złożył dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, bank ma obowiązek powiadomienia osób wskazanych w tej dyspozycji o przysługującym im prawie do środków z tego tytułu. W związku z tym wszystkie osoby, które chcą złożyć lub już złożyły taką dyspozycję, powinny pamiętać o aktualizacji danych adresowych osób wskazanych w dyspozycji. To zdecydowanie usprawnia proces jej realizacji.